Sizohamba Sijonge Kuyesus

Molweni allemaal! Weer een berichtje van Jafrikaan. Ik ben het weekend “on call” in Isilimela en alle andere dokters (ugqira’s) zijn er vandoor, op weekendtripje. Vannacht waren er weer de gebruikelijke steekpartijen en vacuümbevallingen, maar nu is het rustig en kan ik lekker thuis wachten tot het ziekenhuis belt. “Doc, doc, watzzup doc, we have a patient”. Vanuit m’n hangmat kan ik de boel goed in de gaten houden: de vallei als er een ambulance aankomt, de tuberculosepatiënten die met een badjas met heel groot “TB” op de rug buiten luchten en in de verte de zee.

Van de week zat ik rustig in de OPD een patiënt te ondervragen in m’n beste Xhosa toen er plotseling een hels kabaal losbarstte in de gang. Ik stak m’n hoofd uit de deur en toen zag ik het: alle zusters uit het hele ziekenhuis liepen luidzingend, loeiend en dansend in een lange stoet door de gang. Ik dacht even dat het de nieuwste “Sister Act” was, maar het klonk tegelijk zo angstaanjagend dat het leek alsof ze alle boze geesten en beestjes uit het ziekenhuis aan het exorcisten waren. Tsja, er zat niet veel anders op, ik vroeg m’n patiënt even te wachten in de kamer en sloot me achteraan de gospelstoet aan om vervolgens -onder grote belangstelling van alle patienten en bezoek- een half uur over alle afdelingen te zingen en te dansen. Plotseling zag ik vooraan de hoofdzuster met een grote bokaal in haar hand. Wat bleek nou, het Isilimela ziekenhuis had een koorwedstrijd gewonnen in de lokale korenslag. Zo trots als een pauw ben ik ook nog even met de beker op de foto gegaan. Pas een uurtje later was ik terug bij m’n patiënt.. Lala umnqolo!!

Inmiddels is het Isilimela-team uitgebreid met twee Nederlandse studentes (Simone&Stefanie) die hier HIV-onderzoek doen en Marnus, een Zuid-Afrikaanse co-assistent uit Kaapstad. En volgende week komen er nog drie andere ZA co’s. Baie gezellig!

Afgelopen twee weekenden waren we op tripje. De eerste was dichtbij Coffee Bay –bekend van Hall in the Wall- naar het Bhulungula resort. Volgens The Rough Guide één van de 27 things not to miss. En inderdaad is het prachtig gelegen bij een riviermonding aan de Wild Coast en het allerleukste is: de paraffine douche! Omdat er geen heet water is (en het wel koud is ’s avonds) moet je in een soort verbrandingspijp wat paraffine gooien en vervolgens aansteken en dan heb je voor 7 minuten een luidpruttelende en stomende warme douche, mmm!! Ik ben wel drie keer achter elkaar gegaan. Ook een prachtige plek om “breechende” walvissen te spotten die héél dicht langs de zee zwemmen en af en toe hard met hun staart op het water klappen om de haaien weg te jagen. Afgelopen weekend waren we dichterbij huis gebleven, naar de Wild Coast Kitchen en Port St Johns.

Het werk in het ziekenhuis gaat nog steeds lekker. Elke dag leer ik weer een paar nieuwe Xhosa klikken & woordjes en ook nieuwe medische handelingen. Zo kan je –voor wie er niet tegenkan… even doorscrollen naar de volgende alinea ;-) – bij mensen met tuberculose ongeveer uit elke lichaamsholte wel wat vocht tappen. Laatst hadden we een man met een litertje vocht rond z’n hart, waardoor z’n hart niet meer zo lekker wou pompen. Met de langste naald uit het ziekenhuis (en zonder verdoving…) prik je dan –doen jullie thuis even mee?- vanuit de buik omhoog net zo lang tot je in het hartzakje zit. Niet te diep natuurlijk, want dan prik je een gaatje in iemands hart. Het leuke is dat je op een dag alle verschillende dokters-petjes ophebt. Figuurlijk dan. Tsja, een tropenarts dus eigenlijk.

Gelukkig is er door de week ook wat tijd voor ontspanning. Afgelopen week gingen we nog even voor een late duik bij ons eigen Mpande strandje. Net toen we voor we het water in wilden springen nog even een balletje aan het trappen waren, kwamen er uit het niets allemaal jongetjes (tussen de 7 en 10 jaar) aangehold en riepen: “the Blacks against the Whites”. Laat Nelson Mandela het maar niet horen. Maar we konden het aanbod natuurlijk niet afslaan en… ondanks de watervlugge en behendige kids hebben de ouwelui ze toch een poepje kunnen laten ruiken: 4-1! En dag later gingen we naar de Kraal, waar Dyllen een eigen gas-sauna (“zweethut”) heeft gebouwd, om alle toxische stoffen uit het lichaam te stomen. Na 6 sessies voelde ik me alsof ik opnieuw geboren was.

Er trekt momenteel een onweertje over Isilimela. De zwaluwen vlogen vanochtend al laag dus ik had al het idee dat “the weather was changing”. Wel gunstig voor de dienst, want niemand komt dan naar het ziekenhuis, bang voor een nat pak. En ook gunstig voor het water in huis, dat afhankelijk is van water uit de regenton. Maandag is er een grote “afscheids/verjarings/verwelkomingspartij” bij ons in de tuin. Bregje gaat helaaáás weg na een jaar, en het is ook de verjaardag van Josh en een welkom voor alle studenten. Het hele ziekenhuis hangt vol uitnodigingen en alle broeders & zusters verheugen zich al de hele week op wat ze te eten en drinken zullen krijgen. Ik denk dat het een braai wordt..

Hamba kakuhle!! Jafrikaan